Αδιάψευστοι μάρτυρες της πλούσιας και μεγάλης ιστορίας της, οι αρχαιολογικοί χώροι της Κύπρου λειτουργούν ως υπαίθρια μουσεία στολίζοντας από άκρη σε άκρη το νησί, που μόνο τυχαία δεν επέλεξε για πατρίδα της η θεά της ομορφιάς και του έρωτα Αφροδίτη. Το Terrabook πραγματοποιεί ένα οδοιπορικό στην ιστορία και σου παρουσιάζει τους 12 σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου που δέχονται χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο και που την κατέστησαν έναν από τους κορυφαίους προορισμούς στον κόσμο για τον πολιτισμό που «κουβαλάει».

  1. Νεολιθικός συνοικισμός Χοιροκοιτίας

Βρίσκεται στην επαρχία Λάρνακας και κοντά στο σημερινό ομώνυμο χωριό. Είναι ο  καλύτερα διατηρημένος και πιο παλιός οικισμός που χρονολογείται στη μεταγενέστερη φάση της ακεραμικής νεολιθικής περιόδου (7.000 π.X.). Σε μια προσπάθεια να γίνει καλύτερα κατανοητός ο χώρος από τον επισκέπτη, το Τμήμα Αρχαιοτήτων δημιούργησε πέντε κυκλικά κτίσματα και τμήμα του οχυρωματικού περιβόλου με την είσοδό του, ακολουθώντας πιστά το νεολιθικό τρόπο, με τις ίδιες μεθόδους και υλικά, ενώ στο εσωτερικό των κτισμάτων τοποθετήθηκαν αυθεντικά νεολιθικά αντικείμενα. Ο νεολιθικός συνοικισμός Χοιροκοιτίας έχει ενταχθεί από το 1998 στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο.

 

  1. Αρχαιολογικός χώρος ΜΑΑ-Παλαιόκαστρο

Ένας μικρός αλλά πολύ σημαντικός ιστορικός τόπος, 13 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Πάφου και στον περίφημο Κόλπο των Κοραλλίων, ο αρχαιολογικός χώρος είναι πάνω σε μια μικρή χερσόνησο μήκους 450 και πλάτους 150 μέτρων. Από εδώ ξεκινούν οι ρίζες του ελληνισμού, καθώς είναι το μέρος όπου αποίκισαν οι Μυκηναίοι, οι πρώτοι αρχαίοι Έλληνες το 1200 π.Χ., όταν αποδήμησαν στην Κύπρο μετά την πτώση των μυκηναϊκών βασιλείων στην ηπειρωτική Ελλάδα. Στον αρχαιολογικό χώρο λειτουργεί και το Μουσείο Μάας-Παλαιοκάστρου, ένα υπόγειο κτίριο, από το οποίο ορατή εξωτερικά είναι μόνο η οροφή, ένας χάλκινος θόλος.

 

  1. Προϊστορικός Οικισμός Λέμπας

Συναντάται λίγο έξω από το ομώνυμο χωριό στην επαρχία Πάφου, και 6 περίπου χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου. Ένας σπουδαίος οικισμός της Ύστερης Χαλκολιθικής Εποχής (3500-2400 π.Χ.), αναστηλώθηκε από τους επιστήμονες, χρησιμοποιώντας τα ίδια υλικά και τις ίδιες μεθόδους οικοδόμησης που χρησιμοποιήθηκαν την εποχή εκείνη. Τα αντίγραφα των 7 κατοικιών οικοδομήθηκαν κατά αυτόν τον τρόπο, ώστε να αναδείξουν τις συνθήκες της περιόδου και του τρόπου ζωής των κατοίκων της. Τα τρία από τα εφτά κτίρια κατασκευάστηκαν με σκοπό να καταρρεύσουν, είτε από φωτιά, είτε από φυσική καταστροφή, ώστε να διευκρινιστεί ο τρόπος που είχαν καταστραφεί εκείνη την περίοδο από παρόμοια αίτια.

 

  1. Αρχαιολογικός Χώρος Κιτίου

Εντοπίζεται στην επαρχία Λάρνακας, μέσα στην ομώνυμη πρωτεύουσα και προβάλλει τα κατάλοιπα του αρχαίου Κιτίου στο οποίο αναπτύχθηκαν δύο προϊστορικοί οικισμοί, οι οποίοι δεχόμενοι μετά τον Τρωικό πόλεμο Μυκηναίους και Αχαιούς εποίκους,  ανέπτυξαν εμπορικές σχέσεις με εξαγωγές  χαλκού, πορφύρας και αλατιού. Οι ανασκαφές ανέδειξαν ναούς και εργαστήρια επεξεργασίας χαλκού του 13ου αιώνα π.Χ μέχρι τα τέλη του 11ου αιώνα π.Χ. και κτίσματα που χρονολογούνται στον 9ο αιώνα π.Χ.

 

  1. Αρχαιολογικός χώρος Αμαθούντας

Βρίσκεται στην επαρχία Λεμεσού, στην περιοχή του Αγίου Τύχωνα και 10 περίπου χιλιόμετρα ανατολικά από το κέντρο της ομώνυμης πόλης. Μια από τις σημαντικότερες πόλεις-βασίλεια της νότιας Κύπρου, έχει σήμερα ως απομεινάρια της την ακρόπολη, το ναό της Αφροδίτης, το σύμπλεγμα της ρωμαϊκής αγοράς και τα Λουτρά, το λιμάνι, τα τείχη, το ανάκτορο, τις βασιλικές και τις νεκροπόλεις.  Από τις 5 βασιλικές που βρέθηκαν, η αρχαιότερη είναι η αυτή του Αγίου Τύχωνα, που θεωρείται και ο αρχαιότερος χριστιανικός ναός της Κύπρου.

 

  1. Κούριο

Πιθανώς ο σπουδαιότερος αρχαιολογικός χώρος  της επαρχίας Λεμεσού, στα 17 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της ομώνυμης συμπρωτεύουσας, ο χώρος συνδυάζει ιστορία και δομές πολλών διαφορετικών περιόδων. Σήμερα στο Κούριο ο επισκέπτης εκτός από τα εντυπωσιακά ευρήματα και τα ψηφιδωτά που κοσμούν τα δάπεδα στις μεγαλοπρεπείς επαύλεις με τις αυλές τους, που παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο, μπορεί ν’ ατενίσει τη μαγευτική θέα στη θάλασσα και τον ήλιο να βουτάει στα νερά της.

 

  1. Ιερό Απόλλωνα Υλάτη

8 χιλιόμετρα ανατολικά της Επισκοπής Λεμεσού και 4 περίπου χιλιόμετρα δυτικά του Κουρίου, το ιερό ήταν ένα από τα τρία σημαντικότερα στο νησί της Αφροδίτης και χώρος λατρείας του Απόλλωνα με την ιδιότητα του θεού των δασών (εξ ου και το «Υλάτης» που καταγράφεται από τα ελληνιστικά χρόνια και τον 3ο αιώνα π.Χ.). Το μεγάλο αυτό οικοδομικό συγκρότημα συμπεριελάμβανε τον περίβολο, τις 2 εισόδους, την παλαίστρα, τα λουτρά, το κυκλικό μνημείο, την κεντρική αυλή και τον κυρίως ναό του Απόλλωνα.

 

  1. Αρχαίο Ιδάλιο

Συναντάται στην κοινότητα Δαλίου  της επαρχίας Λευκωσίας και ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα π.Χ., με τα ερείπια εκείνης της πόλης να συναποτελούν έναν αρχαιολογικό χώρο που είναι πιο ξακουστός για την Επιγραφή Ιδαλίου, εύρημα με το οποίο αποδείχτηκε ότι το Αρχαίο Ιδάλιο υπήρξε το πιο δημοκρατικό βασίλειο και ένα από τα πρώτα που έκοψε εντελώς δικό του νόμισμα.  Ένα μεγάλο οχυρωμένο κτιριακό συγκρότημα που μάλλον χρησίμευε ως παλάτι ή διοικητικό κέντρο της περιοχής, θεωρήθηκε ως το μεγαλύτερο που έχει εντοπιστεί μέχρι και σήμερα στο νησί  με έναν τριπλό ελιόμυλο, μοναδικό στο είδος του για την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.

 

  1. Nεολιθικός συνοικισμός Τέντα

2,5 περίπου χιλιόμετρα νότια του χωριού Καλαβασός της επαρχίας Λάρνακας, o οικισμός αυτός συμβαδίζει χρονολογικά με το νεολιθικό συνοικισμό Χοιροκοιτίας, ανήκοντας στην προκεραμική εποχή (περίπου 7500-5200 π.Χ.). Η περιοχή ονομάστηκε έτσι από την Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, όταν έριξε τη σκηνή (tent) της μετά το ταξίδι της επιστροφής από τους Αγίους Τόπους το 327 μ.χ και έχοντας μαζί της τον Τίμιο Σταυρό.

 

  1. Ταμασσός

Συναντάται στο Πολιτικό Λευκωσίας , ενώ απέχει περίπου 20 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από τη Λευκωσία  στην ομώνυμη επαρχία. Όντας ένα από τα 7 αρχαία βασίλεια της Κύπρου, χρονολογείται στον 8ο αιώνα π.Χ.. και «βαφτίστηκε» από τους πρώτους κατοίκους που προέρχονταν από τις  περιοχές της Μικράς Ασίας ή από την σανσκριτική λέξη «Τεμές» που σημαίνει ορυκτό. Το εντυπωσιακότερο  μνημείο της Ταμασσού είναι οι δύο ταφικές σφίγγες του 6ου αιώνα π.Χ., που βρέθηκαν δίπλα απ’ ένα αρχαϊκό νεκροταφείο με υπόγειους κτιστούς τάφους (βασιλικοί τάφοι Ταμασσού), 4 λιοντάρια που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κύπρου, αλλά και ο ομώνυμος ιερός ναός Αφροδίτης.

 

  1. Παλαίπαφος

Η αρχαία πρωτεύουσα της Πάφου στην ομώνυμη επαρχία  και στο σημερινό οικισμό Κούκλια, κατοικούνταν αδιάκοπα για 5.000 χρόνια, με αφετηρία την Ύστερη Χαλκολιθική Περίοδο (περίπου 2800 π.Χ.). Ενταγμένη και αυτή στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco, η φημισμένη αρχαία πόλη ήταν έδρα του ομώνυμου βασιλείου της Κύπρου, που ξεκινούσε από τον Ακάμα  και έφτανε μέχρι το Πισσούρι , μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ. Εδώ, ο επισκέπτης μπορεί να δει τον Ιερό Ναό Αφροδίτης, πολύχρωμα ψηφιδωτά που διηγούνται ιστορίες χιλιετιών, νεκροπόλεις, τη ρωμαϊκή οικία της Λήδας, την εκκλησία της Παναγίας Καθολικής Κουκλιών , τον αρχαίο ζαχαρόμυλο των Λουζινιανών, το ανάκτορο και προϊστορικές οχυρώσεις αλλά και τη μεταγενέστερη Μεσαιωνική Αγρέπαυλη. Στον ίδιο χώρο, η εξερεύνηση τελειώνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιπάφου.

 

  1. Αρχαιολογικό Πάρκο Κάτω Πάφου

Last but not least, ο απόλυτος προορισμός για τους αρχαιολάτρεις, πολύ κοντά στο Κάστρο Πάφου και στην καρδιά της τουριστικής περιοχής. Μια τεράστια έκταση μέσα στην οποία υπάρχουν πάμπολλα αξιοθέατα πολιτισμού και μνημεία από την προϊστορική εποχή έως και το Μεσαίωνα (αν και τα περισσότερα χρονολογούνται από τη ρωμαϊκή περίοδο), το Αρχαιολογικό Πάρκο Κάτω Πάφου είναι πόλος έλξης χιλιάδων επισκεπτών κάθε χρόνο και ένας από τους πιο επισκέψιμους και σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου.  Απόδειξη της σπουδαιότητάς του, η συμπερίληψή του στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο από το 1980, αποτελώντας στο διηνεκές του χρόνου ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της μεγαλονήσου. Τα μνημεία τεράστιας αρχαιολογικής σημασίας βρίσκονται διάσπαρτα είτε σε υπαίθριους χώρους, είτε μέσα σε κτίρια, είτε κάτω από υπόστεγα. Εδώ, συναντώνται τα περίφημα ψηφιδωτά της Πάφου στις ρωμαϊκές επαύλεις Οικία του Διονύσου, Οικία του Θησέα, Οικία του Ορφέα και Οικία του Αιώνα, όπου σε αυτά απεικονίζονται σκηνές από την ελληνική μυθολογία. Σε άλλο σημείο βρίσκονται η Αγορά, το Ασκληπιείο Πάφου, το Αρχαίο Ωδείο Πάφου, το Φρούριο των Σαράντα Κολώνων, τα Τείχη, ο Φάρος, ο Τούμπαλλος και οι εμβληματικοί Τάφοι των Βασιλέων. Δίπλα σχεδόν από το πάρκο συναντώνται και τα ερείπια της Βασιλικής Παναγίας Λιμενιώτισσας, τα οποία υπάγονται και αυτά στο χώρο.

 

 

RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR