Το Terrabook σου φτιάχνει έναν οδηγό για την Κύπρο (Μέρος Α’)

 

Η Κύπρος είναι το νησί των αντιθέσεων, μια πανέμορφη χώρα που συνδυάζει βουνό και θάλασσα, πολιτισμό και φύση, αλλά και στοιχεία της εξελιγμένης Δύσης και της παραδοσιακής Ανατολής. Το Terrabook παρουσιάζει έναν πλήρη, αλλά συνοπτικό οδηγό με χρηστικές (αλλά και… άχρηστες) πληροφορίες, περίεργα στοιχεία και αξιοσημείωτες πρωτιές για όποιον σκέφτεται να ταξιδέψει στο νησί της Αφροδίτης και θέλει να το γνωρίσει εναλλακτικά και σε όλες τις εκφάνσεις του. Όλη η Κύπρος σε μία σύντομη περιγραφή, χωρισμένη σε 3 μέρη…

Μέρος Α’: Γενικά

-Η Κύπρος είναι το τρίτο μεγαλύτερο νησί στη Μεσόγειο με έκταση 9.351 χιλιομέτρων και το νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης. Έχει ιδρυθεί ως ανεξάρτητο κράτος από το 1960 και έχει υιοθετήσει το ευρώ από το 2008, αντικαθιστώντας την κυπριακή λίρα. Για τους πολίτες της Ε.Ε.που θέλουν να την επισκεφτούν, έγκυρα θεωρούνται το διαβατήριο και η ταυτότητα. Δύο είναι τα ενεργά αεροδρόμια της ελεύθερης Κύπρου, ο Διεθνής Αερολιμένας Λάρνακας και ο Διεθνής Αερολιμένας Πάφου.

-Σήμερα είναι μια πολυπολιτισμική χώρα με 1.000.000 περίπου γηγενείς και ξένους μόνιμους κατοίκους που έχουν εγκατασταθεί εδώ, απολαμβάνοντας τα μεγάλης διάρκειας καλοκαίρια, τις ομορφιές της θάλασσας και του βουνού, το ευνοϊκό επιχειρηματικό κλίμα με την χαμηλή φορολογία και την υψηλή ποιότητα ζωής με τη σχεδόν μηδενική εγκληματικότητα και τον ήρεμο «οικογενειακό» τρόπο ζωής.

-Η μεγαλόνησος χαρακτηρίζεται από ένα έντονο μεσογειακό κλίμα με τροπικά χαρακτηριστικά και ηλιοφάνεια από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη, έχοντας διάρκεια 320 ημέρες περίπου το χρόνο. Το κλίμα συνδυάζει τα μακρά και ξερά καλοκαίρια (από τα μέσα Μαΐου έως τα μέσα Οκτωβρίου), λόγω των αναρίθμητων και πανέμορφων παραλιών της, αλλά και τους ήπιους χειμώνες (από τον Δεκέμβριο μέχρι τον Φεβρουάριο).

-Το καλοκαίρι, που το νησί έχει και τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, είναι μια περίοδος με πολύ υψηλές θερμοκρασίες και καθαρό ουρανό, με θερμότερους μήνες τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, αλλά τη δροσιά της θάλασσας να «ανακουφίζει» τα παράλια της χώρας. Μια μέση καλοκαιρινή θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 30° C έως και 45° C, ενώ στα ορεινά, όπως στην φημισμένη οροσειρά του Τροόδους, είναι χαμηλότερη από 5° C έως και 10° C, με λιγότερη υγρασία, και με κάποιες σποραδικές μπόρες να ξεσπούν κυρίως τα απογεύματα. Ακόμα και τα νερά της θάλασσας, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι ιδιαίτερα ζεστά και μάλιστα τον Αύγουστο, η θερμοκρασία φτάνει και τους 27° C, καθιστώντας την περιοχή ιδανική για μπάνιο στη ή βουτιά στα πάμπολλα ναυάγια και σημεία κατάδυσης που βρίσκονται ανοιχτά των ακτών.

-Οι χειμώνες είναι ήπιοι με μεγάλες βροχοπτώσεις και χιόνια σε υψόμετρο πάνω από τα 1.000 μέτρα, που συνήθως εμφανίζονται πριν τα Χριστούγεννα στην περιοχή του Τροόδους. Τον Ιανουάριο, που θεωρείται ο πιο κρύος μήνας, η μέση ημερήσια θερμοκρασία είναι 10° C στα πεδινά και 3° C στις ψηλότερες κορυφές, καθιστώντας αποδράσεις στα διάσημα χωριά, τις Πάνω Πλάτρες, τον Πρόδρομο, ή μια επίσκεψη στο Χιονοδρομικό Κέντρο Τροόδους ιδανικές για χειμερινές δραστηριότητες και παιχνίδια με το χιόνι.

 

-Ως σταυροδρόμι 3 ηπείρων, Ευρώπης, Αφρικής και Ασίας, κατακτήθηκε ανά τους αιώνες από πολλούς λαούς. Τη μεγαλύτερη επίδραση είχαν (χρονολογικά) οι αρχαίοι Έλληνες που εποίκισαν στο νησί το 1200 π.Χ., οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί και αργότερα οι Φράγκοι, οι Ενετοί, οι Οθωμανοί και πιο σύγχρονα οι Άγγλοι.

 

-Χωρίζεται διοικητικά σε 6 επαρχίες, την επαρχία Λάρνακας, την επαρχία Αμμοχώστου, την επαρχία Πάφου, την επαρχία Λευκωσίας και την επαρχία Λεμεσού, με την επαρχία Κερύνειας στα βόρεια του νησιού, να είναι εξολοκλήρου κατεχόμενη από τους Τούρκους, μετά την εισβολή του 1974. Πολλά σημεία στην επαρχία Λευκωσίας και στην επαρχία Αμμοχώστου υπάγονται επίσης στο ψευδοκράτος που αυτοαποκαλείται «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» και δεν αναγνωρίζεται επίσημα από καμία χώρα στον κόσμο, εκτός της Τουρκίας. Μεταξύ των οδοφραγμάτων με τα συρματοπλέγματα που χωρίζουν τη μεγαλόνησο και τα checkpoints που περνάει κανείς απέναντι, τα σύνορα αυτά αποτελούν την τεχνητή διαχωριστική γραμμή που χωρίζει σήμερα το νησί σε βόρεια και νότια Κύπρο (τουρκόφωνη κατεχόμενη περιοχή και ελληνόφωνη ελεύθερη περιοχή αντίστοιχα). Ανάμεσά τους, η ζώνη κατάπαυσης του πυρός, η ουδέτερη ζώνη, νεκρή ζώνη ή αλλιώς και «πράσινη γραμμή», που ελέγχεται διοικητικά από τις δυνάμεις του ΟΗΕ που είναι εγκατεστημένες στο νησί από το 1964.

 

-Η «πράσινη γραμμή» αρχικά δημιουργήθηκε το 1963 μετά από συμφωνία Ελλήνων, Τούρκων και Άγγλων, όταν ξέσπασαν οι πρώτες σοβαρές διακοινοτικές ταραχές με εκατέρωθεν νεκρούς την ημέρα των Χριστουγέννων της ίδιας χρονιάς. Σκοπός της ήταν να αποτρέψει κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και ονομάστηκε έτσι επειδή ο τότε διοικητής των βρετανικών δυνάμεων στην Κύπρο στρατηγός Γιανγκ την χάραξε με πράσινο μολύβι στον χάρτη.

 

-Από την 1^η Ιανουαρίου του 2004 που η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έγινε η δεύτερη χώρα της Ευρώπης της οποίας ένα μέρος της γης της ελέγχεται από άλλο μέλος της Ένωσης και συγκεκριμένα τη Βρετανία (μαζί με την Ισπανία, της οποίας το Γιβραλτάρ επίσης ελέγχεται από τη Βρετανία). Συγκεκριμένα, βρετανικές βάσεις που υπάγονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και δε μπορεί να μπει ο επισκέπτης χωρίς ειδική άδεια, υπάρχουν στη Δεκέλεια της επαρχίας Λάρνακας και στο Ακρωτήρι Λεμεσού.

 

-Η Κυπριακή Δημοκρατία κατέχει το 56% του συνολικού εδάφους του νησιού, το ψευδοκράτος κατέχει το 37%, οι Βρετανοί με τις βάσεις τους το 2.8% και τέλος ο ΟΗΕ ελέγχει την νεκρή ζώνη, καλύπτοντας περίπου το 4%. Στην Κύπρο διαμένουν Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, αλλά και πολλοί ξένοι υπήκοοι, οι οποίοι συνιστούν το 22% περίπου του πληθυσμού. Πριν την τουρκική εισβολή του 1974 οι κάτοικοι ήταν Ελληνοκύπριοι σε ποσοστό 82%  και Τουρκοκύπριοι σε ποσοστό 18%.

 

-Αν και πολλοί συνδέουν τον τρόπο ζωής στην Κύπρο με αυτόν της Ελλάδας και κυρίως της Κρήτης, υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές που αντανακλώνται κυρίως στη νοοτροπία και στη συμπεριφορά των Κυπρίων. Σαφώς επηρεασμένοι από τη σύγχρονη Αγγλοκρατία, έχουν υιοθετήσει την βρετανική φιλοσοφία όσον αφορά όχι μόνο στην οργάνωση και λειτουργία του δημόσιου τομέα και τις δημόσιες υπηρεσίες που λειτουργούν άψογα χωρίς χρονοτριβές και γραφειοκρατία, αλλά και στην συνέπεια, τον προγραμματισμό, την ευγένεια και το σεβασμό στις κοινωνικές τους σχέσεις. Επίσης διακατέχονται ταυτόχρονα από το ανατολίτικο στοιχείο με ανεπτυγμένη την αίσθηση του εμπορίου, λόγω των επιχειρηματικών συναλλαγών και τη συναναστροφή με τους τουρίστες από όλο τον κόσμο. Δεδομένων όλων αυτών, η ενσωμάτωση των ξένων είναι γρήγορη και εύκολη.

-Το πιο δυνατό χαρτί στον τουρισμό και το μεγάλο ατού της χώρας, οι παραλίες της Κύπρου, συνιστούν μερικές από τις πιο όμορφες σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, ενώ με 400 χιλιόμετρα ακτογραμμής το μόνο που δεν θα σας δυσκολέψει, είναι να βρείτε εκεί, μια αμμουδιά του γούστου σας.

 

-Στο νησί έχουν βραβευτεί με τη Γαλάζια Σημαία τουλάχιστον 50 παραλίες, ενώ το 2012 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμπεριέλαβε την Μεγαλόνησο ως μία από τις 3 χώρες με τα πιo καθαρά νερά, αφού ένα ποσοστό πάνω από το 90% των ακτών της, ανταποκρίνονται στα υψηλότερα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας. Η μεγαλύτερη εντύπωση και συνάμα έκπληξη για τον επισκέπτη της Κύπρου πάντως, είναι ότι εξωτικές αμμουδιές βρίσκονται μια ανάσα από τα κέντρα των πόλεων, ενώ παράλληλα, η αναβάθμιση των παράκτιων περιοχών του νησιού κατά τις τελευταίες δεκαετίες, με την κατασκευή παραλιακών πεζόδρομων και ποδηλατοδρόμων, καθιστούν την εμπειρία του κάθε λουόμενου πραγματική απόλαυση.

 

-Το νησί της Αφροδίτης είναι από τις πρώτες χώρες παγκοσμίως σε καταδύσεις και καταδυτικό τουρισμό με 50 περίπου καταδυτικά κέντρα, αφού τα πολλά ναυάγια και σημεία κατάδυσης είναι διάσημα ανά το πλανήτη λόγω της καθαρότητας, της διαύγειας και της θερμοκρασίας των νερών της.To ναυάγιο Ζηνοβία ένα από τα πρώτα πέντε σε επισκεψιμότητα ναυάγια παγκοσμίως, με πάνω από 30.000-40.000 καταδύσεις το χρόνο.

 

-Αν και νησί με διαχρονικά προβλήματα λειψυδρίας, για πολλούς αιώνες και μέχρι την δεκαετία του 1950, η Κύπρος χρησιμοποιούσε πάμπολλους νερόμυλους για το άλεσμα του σιταριού, από τους οποίους εξακολουθούν να βρίσκονται σε καλή κατάσταση αρκετοί, διασκορπισμένοι σε πολλά χωριά του νησιού.

-Στην Κύπρο συναντώνται 150 περίπου είδη ενδημικών φυτών. Τα περισσότερα από αυτά, εντοπίζονται στην οροσειρά του Τροόδους (94 ενδημικά φυτά) και στην κατεχόμενη οροσειρά του Πενταδάκτυλου (56 ενδημικά φυτά).

-Στα ενδημικά είδη πανίδας ανήκει το αγρινό, το μεγαλύτερο θηλαστικό του νησιού που ζει στο δάσος Πάφου και είναι φυτοφάγο, ενώ ενδημικά είναι και 2 είδη νυχτερίδας. Από τα 8 είδη φιδιών που συναντώνται στο νησί, το κυπριακό φίδι είναι ενδημικό, όπως και το κυπριακό νερόφιδο που ζει μόνο σε 4 περιοχές του νησιού. Οι χελώνες που έρχονται για να γεννήσουν τα αυγά τους στις αμμώδεις παραλίες είναι η πράσινη (Chelonia mydas) και η πασίγνωστη  caretta caretta. Ένα τρίτο είδος, η  χελώνα του γλυκού νερού, ζει σε ποτάμια της Κύπρου.

 

-Η Κύπρος θεωρείται ως μια από τις σπουδαιότερες περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο και μοναδική στην Ευρώπη με ενδημικά πουλιά. Εδώ καταγράφονται 370 είδη πτηνών, από τα οποία τα 317 είναι μεταναστευτικά, ενώ τα υπόλοιπα 53 ενδιαιτούν μόνιμα στο νησί (2 είναι ενδημικά). Η Αλυκή Λάρνακας και η Αλυκή Ακρωτηρίου που υπάγονται στη συνθήκη Ραμσάρ,  φιλοξενούν τα διάσημα και πανέμορφα φλαμίνγκο, κύκνους, νυφογερανούς, ερωδιούς, κορμοράνους  και πολλά άλλα. Οι δυο λίμνες, είναι αγαπημένος προορισμός των φωτογράφων και των πτηνοπαρατηρητών (birdwatching) από τα ειδικά παρατηρητήρια υδρόβιας ζωής που βρίσκονται στις όχθες τους.

 

-Το Τρόοδος, ένα σύμπλεγμα βουνών που καλύπτει τα 2/3 του νησιού, είναι μια  από τις 5 πιο πλούσιες περιοχές του χαλκού στον κόσμο. Η εκμετάλλευσή του έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στην οικονομία και τον πολιτισμό της Κύπρου, που ήταν ένα από τα πρώτα κέντρα εντατικής εκμετάλλευσης του χαλκού στην αρχαιότητα, κάτι που φαίνεται και από την ονομασία της (η λατινική ονομασία του χαλκού είναι cuprum). Τα πλούσια  κοιτάσματα αμιάντου, χρωμίτη, χαλκούχων σιδηροπυριτών, χρυσού και αργύρου είναι διάσπαρτα στην περιοχή, ενώ στην κορυφή της Χιονίστρας βρέθηκαν και πλουτώνια πετρώματα.

 

-Εκτός από πλούσια πηγή κοιτασμάτων, το Τρόοδος είναι από τα πιο ερευνημένα γεωλογικά σημεία στον κόσμο, αφού αναδύθηκε από τον ωκεανό της θάλασσας. Είναι από τα λίγα μέρη όπου οι επιστήμονες μπορούν να εξετάσουν τον ωκεάνιο φλοιό, δίχως να χρειάζεται να πάνε στη θάλασσα, αφού σε άλλη περίπτωση θα έπρεπε να κατεβούν στο βυθό και μάλιστα σκάβοντάς τον 2.000 μέτρα. Όλη η γεωμορφολογία της περιοχής, δημιουργήθηκε όταν εξερράγη υποθαλάσσιο ηφαίστειο πριν 90 εκατομμύρια χρόνια και προκλήθηκε ανύψωση του ωκεάνιου πυθμένα της σημερινής Μεσογείου, καταβυθίζοντας την αφρικανική πλάκα κάτω από την ευρασιατική. Κυριότερος γεωλογικός σχηματισμός στην οροσειρά είναι το οφιολιθικό σύμπλεγμα, ως  κομμάτι του ωκεάνιου φλοιού που κρύβει τεράστιο ορυκτό πλούτο.

 

-Το Τρόοδος επίσης είχε ψηφιστεί το 2007 ένας από τους 10 ανερχόμενους αγροτικούς τουριστικούς προορισμούς της Ευρώπης. Στις πλαγιές του φωλιάζουν 110 χωριά από 4 εκ των επαρχιών του νησιού, ενώ διαθέτει και το μοναδικό χιονοδρομικό στο νησί (Χιονοδρομικό κέντρο Τροόδους). Είναι ένα αναμφισβήτητα μοναδικό μέρος που δεν πρέπει να παραλείψει ο επισκέπτης και κυρίως, όσοι αγαπούν τη φύση.

 

-Η επαρχία Πάφου είναι το μοναδικό μέρος στην Κύπρο που ευδοκιμούν οι μπανανιές γιατί δεν κατεβαίνουν οι ψυχρές αέριες μάζες από τα βουνά και το κλίμα είναι ήπιο τροπικό. Οι μπανάνες είναι μικρές, όπως στα Κανάρια νησιά και στην Αφρική, ενώ για την προστασία τους από τα έντομα, οι ντόπιοι τις καλύπτουν με μπλε σακούλες γιατί είναι το χρώμα που τα απωθεί.

 

-Οι πρίζες για το ρεύμα στην Κύπρο είναι με 3 ακίδες.

-Το ρολόι στην Κύπρο είναι δύο ώρες μπροστά από τη Μεγάλη Βρετανία και μία ώρα μπροστά από την ώρα της Κεντρικής Ευρώπης, ενώ ο ήλιος ανατέλλει και δύει 45 περίπου λεπτά νωρίτερα σε σχέση με την Ελλάδα.

 

-Μέχρι τα 19.500 ευρώ προσωπικό εισόδημα για φυσικά πρόσωπα, ισχύει το αφορολόγητο.

-Η στρατιωτική θητεία μέχρι πρότινος διαρκούσε 2 χρόνια, αλλά το 2016 μειώθηκε στους 14 μήνες.

-Τα βενζινάδικα μετά τις 16:00 κλείνουν και από εκεί και πέρα, όλα λειτουργούν με μηχάνημα αυτοεξυπηρέτησης. Βάζεις χρήματα ή την κάρτα σου στο μηχάνημα και στη συνέχεια βάζεις μόνος σου βενζίνη στο αυτοκίνητο.

 

-Στο νησί υπάρχουν 14 επίσημες αργίες που σχετίζονται με εθνικές γιορτές και γιορτές της χριστιανοσύνης. Εκείνες τις ημέρες, τα δημόσια μουσεία, οι τράπεζες και τα μαγαζιά παραμένουν κλειστά. (1η Ιανουαρίου-Πρωτοχρονιά, 6η Ιανουαρίου-Γιορτή των Θεοφανίων, 25η Μαρτίου-Ελληνική Εθνική Γιορτή, 1η Απριλίου-Εθνική Επέτειος για την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α κατά των Άγγλων, 1^η Μαίου-Εργατική Πρωτομαγιά, 20^η Ιουνίου-γιορτή του Αγίου Πνεύματος, 15^η Αυγούστου-Κοίμηση της Θεοτόκου,1^η Οκτωβρίου-Ημέρα της Ανεξαρτησίας της Κύπρου, 28^η Οκτωβρίου-Ελληνική Εθνική Επέτειος, 25^η Δεκεμβρίου-Χριστούγεννα, 26^η Δεκεμβρίου-Δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, Καθαρή Δευτέρα-50 μέρες πριν από το Ορθόδοξο Πάσχα, Μεγάλη Παρασκευή, Δευτέρα του Πάσχα, Πεντηκοστή-Κατακλυσμός).

 

–Στην Κύπρο υπάρχει ένας θεσμός που ονομάζεται Παρατηρητής της Γειτονιάς. Στρατηγική του προγράμματος είναι η πρόληψη του εγκλήματος, με τη συμμετοχή των ίδιων των πολιτών. Οι κάτοικοι παρατηρούν για ασυνήθιστες, ύποπτες, ή εγκληματικές δραστηριότητες που γίνονται στη περιοχή τους, και ενημερώνουν την αστυνομία ή τον Αστυνομικό της Γειτονιάς. Γενικά, τα αποτελέσματα από την εφαρμογή του προγράμματος  δείχνουν σαφή  μείωση του εγκλήματος.

-Τα φανάρια στην καθημερινή γλώσσα των Κυπρίων ονομάζονται «φώτα» και το στοπ το λένε «αλτ».

-Αν νοικιάσεις αυτοκίνητο στο νησί, να έχεις στο νου σου πάντα να οδηγάς ανάποδα απ’ ότι έχεις μάθει. Χώρα που έχει υιοθετήσει το βρετανικό σύστημα οδήγησης, η οδήγηση στην Κύπρο γίνεται με δεξιοτίμονα αυτοκίνητα και στην αριστερή πλευρά του δρόμου.  Η είσοδος στους κυκλικούς κόμβους γίνεται πάντα από αριστερά, ενώ οι προσπεράσεις από δεξιά. Τα ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα έχουν κόκκινες πινακίδες για να ξεχωρίζουν (και για να δείχνουν υπομονή οι ντόπιοι), ενώ έχουν όλα τους αυτόματο συμπλέκτη ταχυτήτων.

 

-Τα γνωστά roundabout, οι κυκλικοί κόμβοι, είναι κάτι που συναντάς καθημερινά μπροστά σου ως οδηγός, όπου και αν κατευθύνεσαι. Μέσα στην πόλη, στην εθνική, ακόμα και στα ορεινά του νησιού.

 

– Στην Κύπρο, το κίτρινο φανάρι ανάβει πριν αλλά και μετά το κόκκινο, ενώ στην Ελλάδα το κίτρινο φανάρι ανάβει μόνο πριν τον κόκκινο σηματοδότη.

-Σε πολλά χωριά υπάρχει δωρεάν wifi σύνδεση στο ίντερνετ. Μπορεί να μην έχουν πολλούς κατοίκους, αλλά στην κεντρική πλατεία του χωριού ίσως ξαφνικά αρχίζεις να λαμβάνεις τα mail σου.

-Οι τεράστιες μερίδες φαγητού είναι κάτι που προκαλεί εντύπωση και στους πιο φανατικούς κοιλιόδουλους. Στις ταβέρνες της μεγαλονήσου, συνήθως δεν παραγγέλνεις, αλλά σου φέρνουν την ποικιλία του μεζέ με στάνταρ χρέωση ανά άτομο. Ο κυπριακός μεζές περιλαμβάνει ουσιαστικά ένα μενού με πάνω από 10-15 πιάτα που φτάνουν σταδιακά στο τραπέζι. Όποιο σου αρέσει το τρως, όποιο δεν είναι του γούστου σου, άστο στο τραπέζι.

-Στην ποικιλία του μεζέ το σερβίρισμα αρχίζει με σαλάτα και συνεχίζεται με ορεκτικά, πληγούρι, κουπέπια (ντολμαδάκια), κρεατικά όπως χοιρινό, λούντζα, κοτόπουλο, παϊδάκια ακόμα και σαλιγκάρια. Στα ορεκτικά, σερβίρονται ταυτόχρονα τζατζίκι, γιαούρτι και ταχίνι!

 

-Στην κυπριακή σαλάτα, που είναι η αντίστοιχη χωριάτικη στην Ελλάδα,  οι Κύπριοι βάζουν ρόκα, δυόσμο και μαρούλι. Τη δική μας χωριάτικη την λένε ελληνική.

-Πολλές φορές οι ντόπιοι μας επισήμαναν ότι δε βουτάνε στο λάδι δημόσια και δεν τρώνε ποτέ τη σαλάτα από το πιάτο της, αλλά τη βάζουν στο δικό τους γιατί θεωρείται προσβολή.

-Παραδοσιακά φαγητά (από ψωμιά μέχρι ζυμαρικά, καπνιστά κρέατα και γλυκά) που πρέπει να δοκιμάσεις είναι το ρέσι, ο σουτζούκος, ο παλουζές, το γνωστό χαλούμι, το πληγούρι, τα κουπέπια, η αφέλια, το κολοκάσι, η σεφταλιά, το λουκούμι Γεροσκήπου, η φλαούνα, η λούντζα και πολλά άλλα.

 

 

-Οι Έλληνες ονομάζονται από τους Κύπριους, Ελλαδίτες ή «καλαμαράδες». Το καλαμαράδες προέκυψε από προηγούμενες εποχές που οι Έλληνες ήταν κυρίως οι μορφωμένοι που ήξεραν γράμματα και χρησιμοποιούσαν το καλαμάρι (την πένα).

-Πολλά είναι τα μνημεία της Κύπρου που προστατεύονται από την Unesco και βρίσκονται διάσπαρτα στο νησί: Ο γραφικός εγκαταλελειμμένος οικισμός Φικάρδου, και οι 10 βυζαντινές εκκλησίες στο Τρόοδος που υπάγονται διοικητικά στην επαρχία Λευκωσίας, ο νεολιθικός συνοικισμός Χοιροκοιτίας στην επαρχία Λάρνακας, το Γεωπάρκο Τροόδους και η ξακουστή Παλαίπαφος στα σημερινά Κούκλια. Το πιο ίσως εμβληματικό μνημείο όμως, που αποτελεί και παγκόσμια πρωτοτυπία, είναι η Κάτω Πάφος που έχει μπει ολόκληρη στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1980, λόγω της σπουδαιότητάς της. Εδώ και συγκεκριμένα στο Αρχαιολογικό Πάρκο Κάτω Πάφου, βρίσκονται οι περίφημοι Τάφοι των Βασιλέων, τα ψηφιδωτά της Πάφου, η Βασιλική Παναγίας Λιμενιώτισσας, το Αρχαίο Ωδείο Πάφου, το Φρούριο των Σαράντα Κολώνων και πολλά άλλα.. Όσον αφορά την άυλη πολιτιστική κληρονομιά, το λευκαρίτικο κέντημα εντάχθηκε στον κατάλογο της UNESCO το 2009, ενώ τα τσιαττιστά έχουν συμπεριληφθεί στον παγκόσμιο κατάλογο από το 2011.

 

-Ίσως ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η κεντητική παράδοση στη Μεγαλόνησο, το λευκαρίτικο κέντημα έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη τα τελευταία 100 χρόνια, έχοντας μάλιστα αναγκάσει τους γλωσσολόγους να βάλουν τη λέξη «λευκαρίτικο» στα ελληνικά λεξικά. Ως μορφή τέχνης ξεκίνησε επί Ενετοκρατίας και έφερε στα Πάνω Λεύκαρα και στα Κάτω Λεύκαρα το Λεονάρντο Ντα Βίντσι που έφτασε εδώ για να διαλέξει τραπεζομάντιλο για την Αγία Τράπεζα του καθεδρικού ναού στο Μιλάνο (το 1986, τη μέρα της καθαγίασης του Καθεδρικού, η κοινότητα των Λευκάρων δώρισε καινούριο κεντημένο τραπεζομάντιλο στη μνήμη και διαιώνιση της τότε παράδοσης).

 

-Τα μουσεία από μικρές ιδιωτικές συλλογές μέχρι και μεγάλα κρατικά ιδρύματα, ξεπερνούν τα 200 σε αριθμό και βρίσκονται παντού, (επαρχία Λεμεσού, επαρχία Λευκωσίας, επαρχία Λάρνακας, επαρχία Αμμοχώστου, και επαρχία Πάφου), καλύπτοντας τη γκάμα όλων των ενδιαφερόντων, από πολιτισμό, φύση, παράδοση, θρησκεία και αθλητισμό, με μηδενικές τιμές εισόδου στα τοπικά έως και 5 ευρώ για τα σπουδαιότερα. Για όσους θέλουν να επισκεφτούν πολλά από αυτά, συμφέρουσες οικονομικά είναι οι ειδικές κάρτες εισόδου (μονοήμερη-8,50€, τριήμερη-17€, εφταήμερη-25€), ενώ οι περισσότεροι χώροι είναι πρσβάσιμοι και σε ΑμΕΑ.

 

-Τέλος, η Μαρίνα Λεμεσού αποτελεί το μόνο έργο στη Μεσόγειο που διαθέτει θέσεις ελλιμενισμού ακριβώς μπροστά από ιδιωτικές επαύλεις.

Διάβασε το 2ο μέρος του ταξιδιωτικού οδηγού για την Κύπρο.