Στο νομό Ρεθύμνου δεν θα ταξιδέψεις μόνο για να δεις την ανεπανάληπτη φύση της Κρήτης, αλλά και για ένα πλήθος ιστορικών μοναστηριών που αναδύονται μέσα από τα εξωτικούς φοίνικες και καταπράσινα οροπέδια ή είναι σκαρφαλωμένα σε αετοκορφές.
Αν θες λοιπόν μια αφορμή για μίνι εξόρμηση στα πιο κατανυκτικά μέρη του νησιού, το Terrabook σου ανακαλύπτει τη μυστηριώδη γοητεία ορισμένων θρησκευτικών μνημείων του Ρεθύμνου.
Μονή Αρκαδίου: Σύμβολο αυτοθυσίας και ελευθερίας
Η Μονή Αρκαδίου (23 περίπου χιλιόμετρα ανατολικά του Ρεθύμνου) είναι το πιο γνωστό μοναστήρι στην Κρήτη κι αποτελεί ίσως το ιερότερο σύμβολο των Κρητικών για την ελευθερία. Εκεί έγινε το ηρωικό Ολοκαύτωμα του 1866, το οποίο αποτέλεσε και το αποκορύφωμα της εθελοθυσίας στο όνομα της ανεξαρτησίας του νησιού.
Αρχικά, το μοναστήρι είχε τη φήμη κυρίως ως κέντρο αντιγραφής ελληνικών χειρογράφων, ενώ σήμερα συνιστά το ιστορικότερο μοναστήρι του νησιού, καθώς η UNESCO το έχει χαρακτηρίσει ως Ευρωπαϊκό Μνημείο Ελευθερίας. Εκτός των άλλων όμως, αποτελεί και μια δραστήρια κοινότητα που έχει στην κατοχή της πολλές βιολογικές καλλιέργειες.
Το ισχυρό τείχος που περιβάλλει τη μονή, εκτός από τα κελιά των μοναχών, κρύβει μέσα του και το δίκλιτο ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, καθώς κι ένα εκκλησιαστικό Μουσείο, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει χρυσοκέντητα άμφια και χειρόγραφα.
Μονή Ασωμάτων: η καρδιά του Αμαρίου
Η Μονή Ασωμάτων βρίσκεται 37 περίπου χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου και στη μέση μιας κατάφυτης κοιλάδας, στη σκιά του Ψηλορείτη.
Μάλλον ιδρύθηκε κατά τα βυζαντινά χρόνια και λέγεται ότι υπήρξε η βάση της γνωστής οικογένειας των Χορτάτζηδων (εξού και ο τάφος του Γεωργίου Χορτάτζη εντοπίζεται κάπου εκεί κοντά). Ο ναός του μοναστηριού σήμερα είναι αφιερωμένος στους Ταξιάρχες (Ασώματοι) και σ’ αυτόν φυλάσσονται δύο πολύ σημαντικές εικόνες που αγιογραφήθηκαν από τον ηγούμενο Μανασσή.
Επιπλέον, εδώ λειτουργεί Γεωργική Σχολή, ενώ παράλληλα στεγάζεται το ερευνητικό κέντρο του ΕΘΙΑΓΕ, που ασχολείται με κτηνοτροφικές δραστηριότητες και κυρίως με την βελτίωση της ντόπιας ράτσας προβάτων.
Μονή Πρέβελης: Μακρά ιστορία και θέα στο εξωτικό φοινικόδασος του Λιβυκού
Κίνητρο για μία επίσκεψη μέχρι εδώ αποτελεί και το μοναδικό φυσικό περιβάλλον, αλλά κι η ομώνυμη παραλία που βρίσκεται κοντά στο μοναστήρι. Η Μονή Πρέβελης βρίσκεται περίπου 40 χιλιόμετρα νότια του Ρεθύμνου και είναι ένα από τα πιο γνωστά και αξιοσέβαστα μοναστήρια της Κρήτης.
Πολλοί θρύλοι συνδέονται με την ίδρυση της μονής που εντοπίζεται κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, όπως άλλωστε και τα περισσότερα κρητικά μοναστήρια. Παντως, δεν είναι γνωστό το πότε ακριβώς χτίστηκε, μονάχα ότι δημιουργήθηκε από τη συνένωση δύο μικρότερων μοναστηριών. Η ιστορική αυτή μονή αποτέλεσε θρησκευτικό, πνευματικό και επαναστατικό κέντρο επί Τουρκοκρατίας, αφού βοήθησε με ποικίλους τρόπους την υπόθεση της Κρητικής Ελευθερίας.
Πλην του καθολικού της, συναποτελείται από δύο κτιριακά συγκροτήματα. Το κάτω μοναστήρι ή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, το οποίο περιλαμβάνει έργα του αγιογράφου Μερκουρίου, ενώ σήμερα παραμένει εντελώς έρημο, και το πίσω μοναστήρι ή του Αγίου Ιωάννη του του Θεολόγου, που αν και δεν διασώζεται, το 150 ετών καθολικό του αγναντεύει μέχρι και τις μέρες μας το αχανές Λιβυκό πέλαγος.
Το μοναστήρι, σήμερα, δυστυχώς κατοικείται μόνο από έναν μοναχό. Τέλος, διαθέτει κι ένα εκκλησιαστικό Μουσείο, όπου φιλοξενούνται περίπου 100 εικόνες ανεκτίμητης θρησκευτικής και ιστορικής αξίας.
Μονή Αττάλης: Μοναστική παράδοση στον Ψηλορείτη
Εξέχουσα θέση στη μοναστική παράδοση του Ψηλορείτη έχει η ανδρική Μονή Αττάλης, κοντά στο Μπαλί, που αποτέλεσε ένα από τα βασικότερα σημεία ανεφοδιασμού των επαναστατών και επικοινωνίας με την ελεύθερη Ελλάδα. Οι Τούρκοι προσπάθησαν πολλές φορές να καταλάβουν την περιοχή, προκαλώντας έτσι παράλληλα ζημιές και στο μοναστήρι, που μόλις το 1980 αναστηλώθηκε.
Χτισμένη σε εντυπωσιακή θέση και με απέραντη θέα στο Κρητικό πέλαγος, σε μια περιοχή που μέχρι το 1970 άνθισε ο μοναχισμός και ο ασκητισμός, το μοναστήρι αποτελεί ένα κτιριακό συγκρότημα οικοδομημένο σε επίπεδα, περιβαλλόμενο από ένα είδος φρουρίου για την προστασία του από τις πειρατικές επιδρομές.
Μονή Αγίας Αναστασίας Ρωμαίας: Ένα μοναδικό ελληνικό μοναστήρι
Η Μονή Αγίας Αναστασίας Ρωμαίας, (κτίσμα του 2011), είναι το πρώτο στην Ελλάδα μοναστήρι αφιερωμένο στην αγία προστάτιδα της Μονής Οσίου Γρηγορίου στο Άγιο Όρος και συναντάται 5 περίπου χιλιόμετρα έξω από την πόλη του Ρεθύμνου.
