Στη Σύρο, σ’ αυτό μικρό νησί του Αιγαίου συνυπάρχουν αρμονικά εδώ και αιώνες και οι δύο Εκκλησίες του Χριστιανισμού: η Ορθόδοξη και η Καθολική. Μάλιστα, η πρωτεύουσα των Κυκλάδων είναι ένας από τους ελάχιστους τόπους παγκοσμίως που με ειδική άδεια από τον Πάπα εορτάζεται ταυτόχρονα το Πάσχα Καθολικών και Ορθοδόξων, σε ένα μοναδικό θέαμα αγάπης και συμφιλίωσης.
Στο ιδιαίτερο τοπίο της Σύρου, που ξεφεύγει από το χαρακτηριστικό κυκλαδίτικο, ξεχωριστή θέση κατέχουν οι εκκλησίες. Ορθόδοξοι και Καθολικοί κάτοικοι του νησιού έβαλαν όλη τους την τέχνη και την φροντίδα για να κατασκευάσουν τα οικοδομήματα αυτά που συγκέντρωναν για αιώνες όχι μόνο τη θρησκευτική ζωή αλλά και τις κοινωνικές εκφάνσεις της.
Άγιος Νικόλαος
Ο πολιούχος της Ερμούπολης βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την πλατεία Μιαούλη στο κέντρο της πόλης και συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού. Θεμελιώθηκε το 1848 με σχέδια του Γ. Μεταξά και εγκαινιάστηκε το 1870. Είναι γνωστός και ως Άγιος Νικόλαος ο «πλούσιος», για να ξεχωρίζει από τον Άγιο Νικόλαο των Πτωχών της Άνω Σύρου.
Επιβλητικές αναλογίες, πανύψηλα μαρμάρινα κωδωνοστάσια, μαρμάρινη σκάλα ύψους 4 μέτρων που οδηγεί στην είσοδο, μαρμάρινα προπύλαια με τέσσερις ιωνικού ρυθμού κίονες και ο διάκοσμος με τα αρχαϊκά μοτίβα δίνουν στον Άγιο Νικόλαο μνημειακό αρχαιοελληνικό χαρακτήρα. Η εικόνα του Αγίου Νικολάου επαργυρώθηκε στη Μόσχα το 1852. Το μαρμάρινο τέμπλο φιλοτεχνήθηκε κατά τη περίοδο 1883-1899 από τον Τήνιο μαρμαρογλύπτη Γεώργιο Βιτάλη και θεωρείται από τα ωραιότερα τέμπλα του 19ου αιώνα.
Μητρόπολη Σύρου
Είναι ο ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στην Ερμούπολη, η παλαιότερη εκκλησία της πόλης. Χτίστηκε το 1824 από Χιώτες και Ψαριανούς πρόσφυγες που έφτασαν στο νησί μετά την καταστροφή των νησιών τους, κατά την Επανάσταση του 1821. Στο προαύλιο του ναού πάρθηκε η απόφαση για το όνομα της νέας πόλης στην ανοιχτή συνέλευση του 1824. Εκεί μεταφέρθηκε η καμπάνα του Αγίου Νικολάου των καμένων Ψαρών, αλλά και πλήθος κειμηλίων που έσωσαν οι πρόσφυγες.
Η εκκλησία είναι κτισμένη στα πρότυπα της Παναγίας της Τήνου, είναι ρυθμού βασιλικής με τρούλο, τρίκλιτη, με δυο πύργους κωδωνοστασίων. Το 1859 έγινε το περίφημο ψηφιδωτό του προαυλίου με συμβολικές παραστάσεις όπως κυπαρίσσια, φίδια κ.λπ. αποτελούμενο από άσπρα και μαύρα βότσαλα προερχόμενα από τη Ρόδο. Δίπλα στην εκκλησία βρίσκεται το Εκκλησιαστικό Μουσείο με ιερά σκεύη, βιβλία και χειρόγραφα και είναι ανοιχτό τα πρωινά.
Σαν Τζώρτζης
Η Μητρόπολη των Καθολικών στη Σύρο, ο Άγιος Γεώργιος, που είναι πιο γνωστός με το λατινικό όνομα Σαν Τζώρτζης, δεσπόζει στο ψηλότερο σημείο στον λόφο της Άνω Σύρου. Χτίστηκε γύρω στα 1200 και έκτοτε έχει δεχθεί πλήθος ανακαινίσεων. Το 1617 καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Τούρκους και αναστηλώθηκε για τελευταία φορά το 1834, σε σχέδιο του Τηνιακού αρχιτέκτονα Χατζησήμου, με επιμήκυνση προς τα δυτικά και τοποθέτηση βάσεων στις 10 παλαιές κολόνες.
Το τριώροφο κωδωνοστάσιο ολοκληρώθηκε το 1855, αλλά χρειάστηκε αργότερα να ανακατασκευαστεί, καθώς υπέστη σοβαρές ζημιές από κεραυνό. Ο Σαν Τζώρτζης είναι τρίκλιτη βασιλική με δύο σειρές από μαρμάρινους κίονες. Τα πιο εντυπωσιακά σημεία του εσωτερικού της είναι το μαρμάρινο δάπεδο Τήνιου γλύπτη, η ξυλόγλυπτη επένδυση και τα αγάλματα των αγίων στην είσοδο από Ιταλούς γλύπτες του 18ου αιώνα. Στο εσωτερικό φυλάσσεται η εικόνα του Αγίου Γεωργίου, η εικόνα της Παναγίας της Ελπίδας, καθώς και το πορτρέτο του επισκόπου Ανδρέα Καργά, που κρεμάστηκε από τους Τούρκους μαζί με τον γραμματέα του.
Στο συγκρότημα περιλαμβάνεται ο ναός, το Καμπαναριό, το Βαπτιστήριο, η Σακρεστία (σκευοφυλάκιο), η αίθουσα Φιλοξενίας, το κτήριο του Ιστορικού Αρχείου, το επισκοπικό παλάτι, η ερειπωμένη οικία και ο περιβάλλων χώρος.
Άγιος Στέφανος στον Γαλησσά
Νοτιοδυτικά στο νησί της Σύρου, βρίσκεται το μικρό καθολικό παρεκκλήσι χτισμένο κυριολεκτικά μέσα σε μια σπηλιά, ακριβώς πάνω από τη θάλασσα. Το λευκό αυτό εκκλησάκι δεν έχει πάτωμα και ταβάνι, παρά μόνο δύο τοίχους δεξιά και αριστερά. Σύμφωνα με την παράδοση, το εκκλησάκι του Αγίου Στεφάνου έχτισε ένας ψαράς από τον Γαλησσά, ο Στέφανος, ο οποίος κινδύνεψε από ένα τεράστιο χταπόδι που τον τραβούσε στη θάλασσα.
Έκανε τάμα στον Άγιο Στέφανο να τον σώσει και έτσι έχτισε το εκκλησάκι στο απόμερο αυτό σημείο. Το ξωκλήσι γιορτάζει δύο φορές το χρόνο, μία στις 19 Αυγούστου και μία στις 26 Δεκεμβρίου, όταν και γεμίζει από κόσμο. Μετά την λειτουργία προσφέρεται στους πιστούς μαστίχα και συριανό λουκούμι.
Το εκκλησάκι μπορεί κανείς να το επισκεφτεί ακολουθώντας ένα μονοπάτι περίπου 15 λεπτών από την κεντρική παραλία του οικισμού ή από την θάλασσα με βάρκα.
Παναγία Επισκοπιανή
Είναι γνωστή και ως Παναγία Πισκοπιανή και βρίσκεται λίγο έξω από τον οικισμό Επισκοπείο, στον δρόμο για τα Μάλλια, σε μικρή απόσταση δυτικά της Ερμουπόλης. Σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία η Επισκοπιανή υπήρξε η πρώτη καθολική μητρόπολη του νησιού, αν και δεν είναι γνωστό το πότε ακριβώς κτίστηκε. Κάποιοι μελετητές κάνουν λόγο ακόμα και για τον 10ο – 11ο αιώνα μ.Χ., ενώ ανακατασκευάστηκε το 1652.
Στην Παναγία Επισκοπιανή αποδίδεται και η σωτηρία της Σύρου από την επιδημία πανώλης που ξέσπασε στο νησί το 1728. Στο δάπεδο της Παναγίας Επισκοπιανής υπάρχει μία ενιαία σύνθεση πέντε ταφικών πλακών από γκρίζο και λευκό μάρμαρο, με εγχάρακτο και ανάγλυφο διάκοσμο. Οι εν λόγω τάφοι ανήκουν όλοι στην οικογένεια Bottaro, που ήταν Ιταλοί γιατροί, που παραθέριζαν κοντά στην εκκλησία.
Άγιος Δημήτριος
Είναι ο πρώτος ναός που βλέπουν οι επισκέπτες από το καράβι, όταν προσεγγίζει τη Σύρο, πριν ακόμα μπει στο λιμάνι. Πρόκειται για έναν μεγάλο πέτρινο ναό βυζαντινού ρυθμού, με τρούλο που βρίσκεται στον ομώνυμο οικισμό, λίγο έξω από το κέντρο της Ερμούπολης. Σύμφωνα με την παράδοση, στις 25 Μαΐου 1936, μετά από όραμα του Ερμουπολίτη Μανούσου Πελέκη, βρέθηκε η εικόνα του ναού του Αγίου Δημητρίου.
Στο σημείο εκείνο, ο τότε Μητροπολίτης Σύρου Φιλάρετος, έκτισε αυτόν τον μεγαλοπρεπή ναό. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το εσωτερικό του ναού, με τους τοίχους να είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους επενδυμένοι με πέτρα και να τους κοσμούν λίγες εικόνες. Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου είναι περισσότερο γνωστή για το γεγονός πως τα πλοία που έρχονται ή φεύγουν από τη Σύρο δεν σφυρίζουν κατά την είσοδο ή έξοδό τους στο λιμάνι της Ερμούπολης, αλλά όταν περνούν από τον συγκεκριμένο ναό. Ως ανταπόδοση, ο παπάς ανταποκρίνεται χτυπώντας τις καμπάνες.
Κλείστε φθηνά αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια για τη Σύρο στο petas.gr!
