Αγαπημένος τόπος διακοπών, η Θάσος συγκεντρώνει τα τελευταία όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον των επισκεπτών που την προτιμούν για το καταπράσινο περιβάλλον, τα πεντακάθαρα νερά των θαλασσών της και τον σεβασμό με τον οποίο φέρεται στην πλούσια παράδοσή της.
Οι φανατικοί της πιστοί μάλιστα δεν είναι μόνο οικογένειες, ή κάτοικοι των γύρω περιοχών της βόρειας Ελλάδας, αλλά και νεολαία και άνθρωποι από όλον τον κόσμο που περνούν εκεί ξένοιαστες διακοπές, να ηρεμήσουν ή και να ξεφαντώσουν, καθώς στο νησί καλύπτονται όλα τα γούστα και προσφέρονται όλες οι επιλογές.
Τα χωριά, οι παραλίες, τα αξιοθέατα του νησιού με την ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων, την πλούσια παράδοση και την σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά, με το θρησκευτικό ενδιαφέρον και τα παλιά μοναστήρια, αλλά και τα σημαντικά μνημεία της μεταλλευτικής ιστορίας της Θάσου, συγκινούν τους πάντες και δίνουν το μήνυμα πως το νησί έχει να δώσει πολλά στους επισκέπτες του.
Η τουριστική ανάπτυξη της Θάσου εξάλλου καλύπτει επίσης όλα τα γούστα και τις ανάγκες. Μεγάλες και σύγχρονες τουριστικές μονάδες, με όλες τις ανέσεις, αλλά και μικρότερα συγκροτήματα και ξενοδοχεία σε κάθε χωριό του νησιού, μπορούν να ικανοποιήσουν και τους πιο απαιτητικούς.
Μια βδομάδα διακοπές στη Θάσο είναι ιδανικός χρόνος, τόσο για χαλάρωση όσο και για περιήγηση. Το νησί, αρκετά μεγάλο σε έκταση, διαθέτει φυσικές ομορφιές και πολιτιστικά αξιοθέατα που δύσκολα μπορούν να χωρέσουν σε χρόνο μιας εβδομάδας, όμως επιλέγοντας τα πιο αντιπροσωπευτικά, μπορείτε να δείτε και τα χωριά, και τα αξιοθέατα και τις παραλίες, αναλόγως φυσικά και με τα ενδιαφέροντά σας.
Πρωτεύουσα της Θάσου είναι ο Λιμένας, στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού. Ήδη από το όνομα της γραφικής κωμόπολης καταλαβαίνει κανείς πως πρόκειται για το κύριο λιμάνι της Θάσου και το πλέον εξυπηρετικό για την σύνδεση με την Κεραμωτή της Καβάλας.
Εκεί βρίσκει κανείς τα πάντα, κυρίως γύρω από τον κεντρικό πεζόδρομο, ενώ η νυχτερινή ζωή της πόλης «χτυπά» κατά μήκος της παραλίας. Στον Λιμένα θα βρείτε μερικά από τα πιο σπουδαία αξιοθέατα της Θάσου, το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Αρχαία Αγορά και το Αρχαίο Θέατρο.
Εντελώς διαφορετική η εικόνα του Θεολόγου, που είναι από τα σημαντικότερα χωριά της Θάσου και βρίσκεται χτισμένος στην πλαγιά του βουνού, στα νότια, μέσα στη φύση, σε μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Ο παραδοσιακός οικισμός με τον πλακόστρωτο κεντρικό δρόμο θα σας συνεπάρει.
Το τοξωτό γεφύρι, που θυμίζει τα περίφημα γεφύρια της Ηπείρου και οδηγεί στην Αστρίδα, οι εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Δημητρίου, τα ξωκλήσια γύρω από το χωριό, όπως εκείνο του Αρχαγγέλου με βυζαντινή τοιχογραφία που χρονολογείται από το 1430, οι καταρράκτες της «Κεφαλόγουρνας» και τα παλιά ασβεστοκάμινα είναι μερικά μόνο από τα αξιοθέατα, ενώ κάθε καλοκαίρι στον Θεολόγο γίνεται η αναπαράσταση του Θασίτικου Γάμου.
Για την νεολαία και όχι μόνο, ο Ποτός είναι το ιδανικό καλοκαιρινό θέρετρο. Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Θάσου, σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από τον Λιμένα και αποτελεί το κέντρο της διασκέδασης. Η τεράστια παραλία του διαθέτει δεκάδες καταστήματα, ενώ από την χρυσή αμμουδιά και τα γαλαζοπράσινα νερά οι επισκέπτες θαυμάζουν ένα από τα εντυπωσιακότερα ηλιοβασιλέματα της ζωής τους.
Τα Λιμενάρια, πολύ κοντά στον Ποτό, είναι το χωριό που αντιπροσωπεύει την νεότερη ιστορία της Θάσου, λόγω των μεταλλείων που βρίσκονται στην περιοχή. Το ίδιο το χωριό διαθέτει πλήρεις τουριστικές υποδομές, μια εξαιρετική παραλία και αξιοθέατα, όπως το Παλατάκι και φυσικά τα παλιά μεταλλεία.
Οι παραδοσιακές ταβέρνες προσελκύουν πλήθος παραθεριστών που γεύονται φρέσκο ψάρι, ενώ οι επιλογές για κολύμπι στο χωριό είναι τρεις: Η μικρή αμμώδης παραλία δίπλα στο λιμάνι, η μεγάλη παραλία στα Λιμενάρια, που απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα, ή τέλος η παραλία των μεταλλείων, όπως ονομάζεται, στα ανατολικά.
Αντίστοιχα με τον Ποτό στο νότο, είναι ο Παχύς στην βορειοδυτική ακτή της Θάσου. Το άγριας, βραχώδους ομορφιάς ακρωτήριο του Παχύ, καθηλώνει τα βλέμματα, ενώ πολύ κοντά βρίσκεται η μεγάλη παραλία της περιοχής, όπου ο επισκέπτης συναντά μικρότερες και μεγαλύτερες πλαζ, να ξεχωρίσουν ανάμεσα στα πεύκα και τα ελαιόδεντρα, σε ένα καταπράσινο σκηνικό.
Διάσπαρτα καταλύματα φιλοξενούν τους παραθεριστές, ενώ όλη η περιοχή του Παχύ, σε μια έκταση περίπου τριών χιλιομέτρων μεταξύ του Λιμένα και της Σκάλας Ραχωνίου, διαθέτει πλήθος υπηρεσιών για εκείνους που την επιλέγουν για τις διακοπές τους. Από γραφικά ταβερνάκια και καφετέριες μέχρι θαλάσσια σπορ και από παραδοσιακά ενοικιαζόμενα μέχρι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, στον Παχύ δεν υπάρχει περίπτωση να αναζητήσεις κάτι και να μην το βρεις.
Περνώντας στις πανέμορφες παραλίες της Θάσου, η περιήγηση ξεκινά από το «πετράδι του στέμματος» του νησιού, την καταπράσινη Γκιόλα. Είναι η πιο πολυφωτογραφημένη παραλία του νησιού και φιγουράρει στις σελίδες τουριστικών περιοδικών και πρακτορείων ολόκληρου του κόσμου. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του νησιού, κοντά στην Αστρίδα, περίπου 16 χιλιόμετρα μετά τον Ποτό και για να την φτάσει κανείς χρειάζεται να διανύσει χωματόδρομο και κατόπιν ένα απότομο μονοπάτι.
Η Γκιόλα οριοθετείται από πανύψηλους βράχους, που φτάνουν έως και τα οκτώ μέτρα και αποτελούν τον ιδανικό βατήρα για τους τολμηρούς λουόμενους. Τα ψηλά βράχια δημιουργούν ένα «άνοιγμα» προς το πέλαγος, στο σημείο που είναι πολύ χαμηλά, δημιουργώντας έτσι ένα μοναδικό θέαμα: Τα πάντα γαλήνια, εξωτικά νερά αυτής της φυσικής λίμνης και ακριβώς απέξω η βαθιά γαλάζια θάλασσα του Αιγαίου, με το «ελληνικό» μπλε να βυθίζει το μάτι ως την άκρη του ορίζοντα…
Δεύτερη επιλογή, η Σαλιάρα, στα βορειοανατολικά. Συγκαταλέγεται από πολλούς στις καλύτερες και πιο εντυπωσιακές παραλίες της Θάσου και λέγεται αλλιώς και Μάρμαρα, καθώς στην περιοχή βρίσκεται το εργοστάσιο μαρμάρου.
Αποτελείται από ολόλευκα και σχεδόν ολοστρόγγυλα μικρά πετραδάκια που λάμπουν στο φως του ήλιου και κάνουν τα νερά της, σε συνδυασμό και με τους αντικατοπτρισμούς της φύσης, να παίρνουν τις πιο τιρκουάζ και διαυγείς αποχρώσεις που έχει δει κανείς – πολλοί την χαρακτηρίζουν «εξωτική», ακριβώς λόγω του χρώματος της θάλασσάς της! H παραλία είναι πλήρως οργανωμένη, με ελάχιστους ελεύθερους χώρους.
Τρίτη εναλλακτική, ο Παράδεισος, από τις δημοφιλέστερες παραλίες του νησιού, απέχει από τον Λιμένα 22 χιλιόμετρα και βρίσκεται στην ανατολική ακτογραμμή, κοντά στο χωριό Κοίνυρα. Ολόχρυση άμμος, νερά διαυγή, ρηχά, σε όλους τους τόνους του τιρκουάζ, του γαλάζιου και του πράσινου, έτσι που τα λόγια είναι πραγματικά δύσκολο να περιγράψει κανείς.
Ίσως ένας λόγος ακόμα να είναι πως ο Παράδεισος θυμίζει μάλλον παραλία της Καραϊβικής, παρά της Μεσογείου… Η παραλία είναι πλήρως οργανωμένη: ομπρέλες, ξαπλώστρες, φαγητό και ποτό από τα beach bar και ένα γήπεδο για beach volley.
Στην άλλη άκρη από την Γκιόλα, πολύ κοντά στον Λιμένα και μέσα στην καταπράσινη φύση της Θάσου, η παραλία Παπαλιμάνι είναι μια πραγματική όαση με πολύ εύκολη πρόσβαση.
Είναι στενή και αμμώδης παραλία, με φυσική σκιά από τα πεύκα στο μεγαλύτερο μέρος της, ενώ τα ρηχά γαλαζοπράσινα νερά της είναι ιδανικά για τα παιδιά, που απολαμβάνουν εκεί το παιχνίδι με την άμμο και τη θάλασσα για ατέλειωτες ώρες. Δεν διαθέτει ομπρέλες και ξαπλώστρες, όμως υπάρχει διαθέσιμο ντους, WC, αλλά και καφετέρια για γρήγορο φαγητό και ποτό.
Ο Ρωσογκρεμός, στο νότο της Θάσου, βρίσκεται σε απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων ανατολικά από τον Ποτό, ένα από τα τουριστικά χωριά της περιοχής. Στην αμμουδερή παραλία, αρκετά μεγάλη σε μήκος και φαρδιά, περιτριγυρισμένη από πεύκα και την καταπράσινη φύση της Θάσου, μπορεί κανείς να απολαύσει την ηρεμία του τοπίου και τη γαλήνη της θάλασσας.
Έχει στοιχειώδη οργάνωση, με ομπρέλες και ξαπλώστρες, όπως και μια καντίνα με τα απαραίτητα σε φαγητό και ποτό. Τα νερά στον Ρωσογκρεμό είναι διαυγή και παίρνουν διάφορες αποχρώσεις του πράσινου αντικατοπτρίζοντας την φύση γύρω, ενώ τα δέντρα που φτάνουν ως την αμμουδιά προσφέρουν και την φυσική και δροσερή σκιά τους σε όσους το επιθυμούν.
Η παραλία Βάθη της Θάσου, αν και είναι από τις πιο δύσκολα προσβάσιμες στο νησί, είναι από εκείνες που αξίζει να επισκεφθείτε γιατί είναι πραγματικά ξεχωριστή: Βρίσκεται στο βάθος ενός κόλπου, περιτριγυρισμένη από καταπράσινη βλάστηση. Τα πανύψηλα πεύκα φτάνουν ως το νερό και δημιουργούν ένα πέπλο σκιάς και προστασίας τις καυτές ώρες του καλοκαιριού, που ο ήλιος γίνεται δυσβάσταχτος.
Τα νερά, που, αντίθετα με όσα προμηνύει το όνομα της ακτής, είναι σχετικά ρηχά, έχουν πάντα μια πανέμορφη σμαραγδένια απόχρωση, είναι διαυγή και κρυστάλλινα. Στην Βάθη φτάνει κανείς μέσω χωματόδρομου, από τα γειτονικά χωριά Ποταμιά και Παναγία, ενώ ευκολότερη είναι η πρόσβαση με τα τουριστικά καΐκια που κάνουν εκδρομές για κολύμπι στο νησί.
Η παραλία στα Κοίνυρα είναι επίσης μια εξαιρετική επιλογή για τους λάτρεις ηρεμίας και της γαλήνης. Είναι αμμώδης, μεγάλη σχετικά σε μήκος και εντελώς ελεύθερη, χωρίς την παραμικρή ανθρώπινη παρέμβαση. Τα κρυστάλλινα νερά της, διαυγή και σε τιρκουάζ αποχρώσεις, αφού αντικατοπτρίζουν την καταπράσινη φύση γύρω, είναι το μεγάλο της πλεονέκτημα. Τίποτα «τεχνητό» δεν διαταράσσει εκεί τη γαλήνη του φυσικού τοπίου, που συμπληρώνεται εξάλλου από την θέα του μικρού νησιού των Κοινύρων, που λέγεται και Κοινυριώτικο.
Αν δεν είστε λάτρεις της ολοήμερης παρουσίας στην παραλία, τότε η Θάσος είναι ιδανική για εσάς, λόγω των πολλών αξιοθέατων που διαθέτει. Οι αρχαιολογικοί χώροι του νησιού, με την ιστορία χιλιάδων ετών και τον πολιτισμό που ανάγεται ήδη από την προϊστορία του ανθρώπου, είναι από τα σπουδαιότερα.
Κυριαρχούν οι οικισμοί της κλασικής αρχαιότητας, με σπουδαιότερο βέβαια εκείνον του Λιμένα, με την αρχαία αγορά, το αρχαίο λιμάνι και το σπουδαίο αρχαίο θέατρο, που έως τις μέρες μας αποτελεί το κέντρο του πολιτισμού στο νησί. Εξαιρετικής σπουδαιότητας είναι και ο αρχαιολογικός χώρος της Αλυκής, στη Νότια Θάσο, όπου εντοπίζεται το αρχαίο λατομείο θασίτικου μαρμάρου, δίπλα στην πανέμορφη παραλία του χωριού.
Μην παραλείψετε τέλος μια περιήγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού, που είναι ένα από τα σπουδαιότερα της βόρειας Ελλάδας. Στους χώρους του εξιστορείται διαχρονικά η ανθρώπινη παρουσία στη Θάσο, από τις πρώτες ενδείξεις κατοίκησης, κατά την Νεότερη Παλιολιθική Εποχή έως και τον 7ο αιώνα μετά Χριστόν, όταν το νησί βρισκόταν υπό βυζαντινή κυριαρχία.
Ο «Κριοφόρος Κούρος», ύψους 3,5 μέτρων, η προτομή του Διονύσου, έργο του δεύτερου μισού του 4ου π.Χ. αιώνα, που ήταν τμήμα ενός υπερμεγέθους αγάλματος του θεού, το κεφάλι του Πάνα, η προτομή του Πήγασου, η Σφίγγα, το ανάγλυφο σε κόχη, πολλά αγγεία και έργα κεραμικής τέχνης, περιλαμβάνονται στα πολυτιμότερα εκθέματα του μουσείου.
Αν βρεθείτε στα Λιμενάρια, δύο χώρους πρέπει να δείτε οπωσδήποτε: το Παλατάκι και το παλιό εργοστάσιο. Το Παλατάκι βρίσκεται πάνω σε έναν μικρό, βραχώδη λόφο και ήταν επί δεκαετίες το «στρατηγείο» των εταιρειών που κατά καιρούς εκμεταλλεύτηκαν τα μεταλλεία της Θάσου.
Χτίστηκε μαζί με το Εργοστάσιο Μεταλλουργίας το 1903 από την γερμανική εταιρεία Speidel και λειτούργησε ανά διαστήματα για περίπου 60 χρόνια, μέχρι το 1963, όταν σταμάτησαν όλες οι μεταλλευτικές εργασίες στην περιοχή. Είναι ένα εντυπωσιακό κτήριο, με πύργους στις άκρες του, διώροφο, με αυστηρή συμμετρία και επιρροές από κεντροευρωπαϊκά ρεύματα.
Το εργοστάσιο Μεταλλουργίας στέκει ως σήμερα μάρτυρας της «βιομηχανικής εποχής» του νησιού. Βρίσκεται λίγο έξω από τα Λιμενάρια, ακριβώς πάνω από την ομώνυμη παραλία και διατηρεί στο ακέραιο την επιβλητικότητά του, αν και εγκαταλελειμμένο για περισσότερο από μισό αιώνα.
Ιδρύθηκε το 1903 και θεωρείται από πολλούς εξαίρετο δείγμα βιομηχανικού μνημείου, αντίστοιχο των πιο φημισμένων, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Οι εντυπωσιακές του καμινάδες διακρίνονται από μακριά ενώ μπορεί κανείς να παρατηρήσει και πως πρόκειται για συγκρότημα κτηρίων, χτισμένων κατά μήκους της πλαγιάς, έτσι που φαίνεται σαν η στέγη του ενός να «αγγίζει» το πάτωμα του άλλου.
Ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της Θάσου είναι το Κάστρο του νησιού, που βρίσκεται επίσης κοντά στα Λιμενάρια. Ο μεσαιωνικός οικισμός είναι αθέατος από τον δρόμο μέχρι την τελευταία σχεδόν στιγμή, ώστε να εξυπηρετεί τους στρατιωτικούς σκοπούς για τους οποίους κατασκευάστηκε, αμέσως μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204, σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές.
Για πολλούς αιώνες το Κάστρο παρέμεινε κέντρο του νησιού, ώσπου ο ερχομός του 20ού αιώνα, που για την Θάσο σήμανε την έναρξη της μεταλλευτικής εκμετάλλευσης στα Λιμενάρια κυρίως, οδήγησε στην σταδιακή του εγκατάλειψη, καθώς οι κάτοικοι αναζήτησαν εργασία στα παράλια.
Μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφυλίου, το Κάστρο ήταν ένας ερειπωμένος οικισμός, μεγάλης πλέον πολιτιστικής αξίας. Τα παλιά αρχοντικά αλλά και η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, καλωσορίζουν τους επισκέπτες που θέλουν να πάρουν μια ιδέα από την ζωή αλλοτινών εποχών στο νησί.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον στην κατάφυτη από ελαιώνες Θάσο, παρουσιάζει και το Μουσείο Ελιάς και Ελαιολάδου, που βρίσκεται στην Σκάλα Πρίνου. Οι επισκέπτες θαυμάζουν όχι μόνο την μεγάλη συλλογή εργαλείων και αντικειμένων σχετικά με τον τρόπο έκθλιψης του ελαιoκάρπου και παραγωγής του λαδιού μέσα στους αιώνες, αλλά και πλούσια έκθεση φωτογραφιών.
Το σπουδαιότερο πάντως σημείο του Μουσείου Ελιάς και Ελαιολάδου της Θάσου βρίσκεται έξω από αυτό: Στο κτήμα γύρω είναι φυτεμένα 40 περίπου ελαιόδεντρα από ένα σύνολο 163 γνωστών σήμερα διεθνώς ποικιλιών ελιάς.
Αν, τέλος, το ενδιαφέρον σας για έναν τόπο έχει και θρησκευτικό χαρακτήρα, πρέπει να βρείτε χρόνο να επισκεφτείτε τα σπουδαία μοναστήρια και τις εκκλησίες της Θάσου. Η Παναγούδα, ένα ξακουστό μοναστήρι στις Μαριές, ονομάζεται επισήμως Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και πήρε το όνομά της από το παμπάλαιο εκκλησάκι που υπήρξε και η αφορμή για την δημιουργία της.
Αν και ακριβής χρονολογία ανέγερσης δεν έχει προσδιοριστεί από τους μελετητές, εν τούτοις έχει εξακριβωθεί πως το 1813, επί Τουρκοκρατίας στη Θάσο, η Παναγούδα επισκευάστηκε και ανακαινίστηκε, σχεδόν στην μορφή που έχει σήμερα το εκκλησάκι.
Η Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ της Θάσου είναι γυναικείο μοναστήρι που υπάγεται στο Άγιο Όρος και βρίσκεται ανάμεσα από τα χωριά Αστρίδα και Αλυκή. Είναι χτισμένη στο χείλος του γκρεμού, πάνω από έναν άγριο όρμο, προσφέρει ένα μοναδικό θέαμα, τόσο σε όσους την αντικρίζουν από μακριά όσο και σε εκείνους που από τα παράθυρά της αγναντεύουν το πέλαγος. Εκεί φυλάσσεται ένα κομμάτι του Τίμιου Ήλου, δηλαδή μέρος από τα καρφιά που σταυρώθηκε ο Χριστός, ενώ πολύ πλούσιο είναι και το εκθετήριο του μοναστηριού.
Η Εκκλησία της Παναγίας, στο ομώνυμο χωριό είναι η πιο επιβλητική εκκλησία του νησιού. Καταρχήν, τον επισκέπτη, προσκυνητή ή μη, εντυπωσιάζει το μέγεθος του ναού: Έχει μήκος 28 μέτρα, πλάτος σχεδόν 19 μέτρα, ενώ το ύψος της φτάνει τα 18 μέτρα! Για την κατασκευή του, που υπολογίζεται πως έγινε στις αρχές του 19ου αιώνα, χρησιμοποιήθηκε τόσο θασίτικο μάρμαρο, όσο και λείψανα αρχαίων ναών.
Ο πραγματικός πλούτος της Εκκλησίας της Παναγίας είναι το θαυμάσιο χειροποίητο τέμπλο της, που φιλοξενεί εικόνες από τον 14ο και τον 17ο αιώνα, όπως και η εξαιρετικής τεχνοτροπίας εικόνα της Παναγίας της Παντοβλεπούσας, του 1814.
Η Μονή Αγίου Παντελεήμονα, τέλος, βρίσκεται στην ενδοχώρα της Θάσου και για να την προσεγγίσει κανείς πρέπει να ακολουθήσει τον αγροτικό δρόμο από το Καζαβίτι. Χτίστηκε το 1843, μέσα στην καταπράσινη φύση του νησιού και σε υψόμετρο περίπου 770 μέτρων, στην κορυφή του Υψαριού.
Λειτουργεί ως γυναικεία Μονή και σύμφωνα με την θρησκευτική παράδοση, στην σπηλιά δίπλα από την Μονή Αγίου Παντελεήμονα, είχε ασκητέψει για λίγο ο ίδιος ο άγιος και εκεί είχε βρεθεί η θαυματουργή εικόνα του μοναστηριού. Γιορτάζει στις 27 Ιουλίου, όταν οργανώνεται μεγάλο πανηγύρι και συρρέουν πιστοί από ολόκληρο το νησί.
